Mijnheer de premier,
Beste Charles,
Alle Menschen werden Brüder! Net verkozen stapt Macron het podium op. En door de boxen klinkt de Europese hymne, niet de Marseillaise. "Een kans om het Europese project nieuw leven in te blazen", zo feliciteerde u de nieuwe Franse president. Na de verkiezingen in Oostenrijk, Nederland en nu ook Frankrijk, klinken de pro-Europese stemmen stukken luider dan die van de doodgravers van de Unie, benadrukken de analisten. Zeker op een dag als vandaag - 9 mei, Europadag - is dat een fijn deuntje.
Maar laten we eerlijk zijn. President Macron is niet kwistig geweest met details in zijn programma. Zeker over zijn Europese plannen hangt nog veel mist. Wat wel de speeches haalde, lijkt een Europa-visie te verraden die aansluit bij het dromerige eurofederalisme van mijnheer Verhofstadt. En laat ons een kat een kat noemen: hoewel we met onze regering ons Europees verhaal duidelijk hebben doorgesproken, gaat ook uw persoonlijke voorkeur de nogal eurofiele richting uit.
Tegelijk ben ik ervan overtuigd, mijnheer de premier, dat u president Macron zal wijzen op het herstelbeleid dat onze partijen samen in België voeren. Dat zal nodig zijn, want als Frankrijk opnieuw met meer gewicht aan de Europese tafel wil aanschuiven, zal het eerst intern orde op zaken moeten stellen. Dan moeten jobs worden gecreëerd, belastingen verlaagd, begrotingstekorten aangepakt, schulden weggewerkt, en arbeidsmarkten versoepeld. Minder links, meer centrumrechts dus. Net als in België.
Helaas, een kritischer blik op de voorstellen van Mr. Macron voedt de twijfel. Is hij inderdaad van plan Europa te dienen? Of toch vooral Frankrijk? In september wacht Macron grote tegenstand wanneer hij de Franse arbeidswet zou hervormen. Wil hij sociale vrede kopen op kosten van de Noord-Europese buren, en dit met een eurozonebudget dat op de leest van Zuid-Europese landen is geschoeid? De factuur voor het Franse falen blijven doorschuiven naar de Europese partners, dat zal niet langer volstaan.
Derde weg
Macron is de Trudeau van Frankrijk, zoals Trudeau de Renzi van Canada was, Renzi de Schröder van Italië. Naast Blair en Clinton. Politici van de Derde weg, sociaal-liberalen. Verschillende verkiezingsoverwinningen gevierd, maar de duurzame toverformule lijken ze nog niet te hebben gevonden. Integendeel. Ook de Europa-kritiek klinkt in de betrokken landen steeds luider. In Frankrijk ging die zelfs van extreemrechts tot de extreemlinkse Mélenchon. Zij die denken dat de 66 procent Macron-kiezers allen blinde Europa-lovers zijn, maken zichzelf blaasjes wijs.
Het gaat immers niet goed met de EU. En de eenvoudige verkiezing van, nu ook, Macron brengt daar op zich geen verandering in. Dat we de resultaten van vele Europese verkiezingen gespannen (moeten) afwachten, verraadt overigens de diepte van de malaise. Voor de camera klinken dan wel de hoera's: dat de meest radicale eurosceptici worden weggestemd; en dat de brexit misschien toch maar een simpele accident de parcours was. Achter het doek dreunt de twijfel. Een land heeft de Unie al verlaten.
Wie, met de recente verkiezingsresultaten in de achterzak, een ongedragen Europese superstaat door de strotten wil rammen, zal wakker worden in een nachtmerrie. Dat is zeker. Met een nog sterkere Wilders, Le Pen... Dus nodig ik u uit om de blik niet enkel naar het Zuiden te richten, maar samen met ons ook richting Nederland, Denemarken en Finland te kijken.
Daar zal u een nieuw Europees elan vinden. Meer gezond verstand, en een betere bescherming van de verliezers van de globalisering. Wij kunnen die nieuwe club van het Noorden gaan versterken. Dat is zelfs broodnodig. Want van Merkel en Schulz weten we wat ze willen, en hoe ze het willen realiseren. Via rechtstreekse dealtjes met Macron. En dan staan wij meer dan ooit aan de zijlijn.
Boeiende gesprekken wachten u dus, op die Europese toppen. Zeker, maar hopelijk niet alleen met president Macron. En o ja, als u Macron écht advies wil geven over hoe hij de kritiek op Europa kan pareren, dan raadt u hem best aan het Franse verzet te staken. Zodat het Europees Parlement niet langer maandelijks moet verhuizen naar Straatsburg, en voltijds in Brussel kan vergaderen. Schrappen in Europese verspilling, dat is beslist een prioriteit van elke pro-Europese politicus, niet?