Dit weekend trek ik naar Namen. Om Wallonië overtuigd mee te vieren op haar feestdag. Leve Wallonië! Leve de kracht van onze identiteit! Nu ja, N-VA en al dat gedoe over identiteit. Zouden jullie niet beter meer energie investeren in de écht dringende dossiers, zoals het exploderende begrotingstekort? Het is een populaire kritiek in veel politieke analyses. Alsof de economie los staat van hoe (in)efficiënt dit land is georganiseerd. Alsof cultuur en identiteit geen groeimotor zijn voor economische welvaart. Wie de gedeelde identiteit versterkt, verstevigt zowel het welzijn én onze welvaart.
De startnota van Vlaams informateur Bart De Wever (N-VA) baadt in een identitaire sfeer. Vanuit de wetenschap dat een krachtig economisch beleid gedifferentieerd is en rekening houdt met cultuurverschillen wat zorgt voor meer welvaart. Omgekeerd leidt de weigering om hiermee rekening te houden tot collectieve verarming. Een besef dat begint door te sijpelen in Vlaanderen, maar Wallonië nog niet echt blijkt te hebben bereikt. 183 pagina’s, 72.533 woorden telt het regeerakkoord van het Waals Gewest en de Franse gemeenschap. Het woord identiteit valt amper 5 keer, waarvan slechts één keer om, in kader van toerisme, een link te leggen met de Waalse identiteit. Een gemiste kans.
Dat een geëngageerde en gemobiliseerde identiteit niet enkel culturele samenhorigheid, maar ook betere economische prestaties en welvaart brengt, zien we in Vlaanderen. Vlaanderen zou nooit dezelfde dynamiek en welvaart hebben ontwikkeld indien het er niet in was geslaagd zijn culturele identiteit als handelsnatie te herwinnen. Ook het economische succes van de Schotse identiteit is bijvoorbeeld ontegensprekelijk, en dan vooral van de gebruiken en symbolen die we daarmee associëren (zoals de kilt, de tartans en de oud-Schotse poëzie). Symbolen die volgens sommige historici grotendeels in de romantische negentiende eeuw zouden zijn uitgevonden. Het bewijst dat gecreëerde tradities erg succesvol kunnen zijn en een volk een nieuwe toekomst kunnen geven.
Regio’s die meest succesvol zijn gebleken, zijn erin geslaagd business know-how te koppelen aan hun sociale en culturele waarden. Daarmee overstijgen ze de klassieke visie op economische ontwikkeling die overheden, NGO’s en filantropische organisaties erop na houden. Zoeken naar efficiëntie, schaalvoordelen, standaardisering blijkt inderdaad onvoldoende. De impact van groeien van onderuit, vertrekken vanuit de gemeenschap en de strikte blik op economische return overstijgen, is wat we meer naar waarde moeten schatten. Een sterke identiteit als economisch fundament.
Studies van de Wereldbank en het IMF komen tot diezelfde conclusie. Traditionele ontwikkelingskaders hebben onvoldoende tot resultaat geleid, net omdat de impact van cultuur, identiteit en de rol van individuen binnen de gemeenschap onderschat worden als katalystor van verandering. Moeilijk meetbaar, maar des te relevanter. Achterstand is niet alleen een economisch fenomeen. Het volgt uit een schaarste aan kennis en sociale relaties die het fundament zijn van elke gemeenschap en rechtvaardigheid waarborgen. Culturele en gedeelde economische welvaart volgen wanneer de gemeenschap sterk in zijn schoenen staat – en niet enkel de overheid of de private sector.
Het woord Vlaanderen valt slechts drie keer in het nieuwe regionale regeerakkoord. Opmerkelijk net daar waar de ambitie geuit wordt om meer Franstaligen aan te moedigen in Vlaanderen te gaan werken. Ook Wallonië heeft alles in huis om het te kunnen maken. Maar om die potentie te ontsluiten, wordt best eerst de kracht van een doorleefde Waalse identiteit ontsloten. Ze zal een katalysator zijn voor maatschappelijke én economische groei. Laat alle Franstaligen ook dat vieren dit weekend. Draag uw Waalse identiteit fier en met overtuiging, het zal niet enkel uw gemeenschap maar ook uw economie versterken. Leve Wallonië!