Hoe zal het herstel van de overstromingsschade worden gefinancierd? Staatssecretaris Dermine eist nu ook 600 miljoen euro federale steun voor extra investeringen in Wallonië. N-VA-Kamerlid Sander Loones reageert: “Vlaanderen zal altijd solidair zijn met mensen in nood, dat bewijzen we trouwens élke dag. Maar daar moeten eindelijk ook eens dwingende voorwaarden en fundamentele hervormingen aan gekoppeld worden. Want dit Waalse aanmodderen kan niet blijven duren.”

Terwijl Vlaanderen rampenfonds spijst, koopt Wallonië luchthavens en wapenbedrijven

Het rampenfonds is sinds 2014 een gewestmaterie. Vlaanderen, Wallonië en Brussel zijn dus elk bevoegd voor hun grondgebied. Vlaanderen heeft zijn fonds de laatste jaren gespijsd en investeerde fors in zijn waterhuishouding. Wallonië deed dat niet. Blijkbaar had Wallonië andere prioriteiten, stelt Loones vast. "De Waalse overheid werd intussen eigenaar van luchthavens, een telecombedrijf, windmolenparken, IT-bedrijven, energiebedrijven, een krant, wapenbedrijven,... Dat krijg je aan de slachtoffers van de watersnood toch niet uitgelegd?”

Zal de gevraagde steun bij de slachtoffers terechtkomen?

De watersnood brengt zo een dieperliggende vraag aan de oppervlakte. “Kunnen de slachtoffers er wel op vertrouwen dat de federale steun die Dermine nu vraagt ook effectief bij hen terecht zal komen? En kunnen ook de financierders van zo’n fonds - de federale begroting en dus in sterke mate de Vlaamse belastingbetalers - er vanop aan dat die steun correct zal worden gebruikt?”, legt Loones de vinger op de wonde.

Griekenland aan de Vesder

Wallonië wordt steeds vaker vergeleken met Griekenland. Toen dat land op het randje van het faillissement balanceerde, greep de Trojka (EU, ECB, IMF) in. “Internationale druk om doorgedreven hervormingen te forceren”, herinnert Loones. “Niet alleen steun geven, maar ook controleren wat daarmee concreet gebeurt. Die basislogica zien we nu ook enigszins in de Europese coronaherstelfondsen. Om steun te krijgen, moeten lidstaten hervormen."

Waar is de logica ‘voor wat, hoort wat’?

Volgens Loones is de logica van ‘voor wat, hoort wat’, al decennia compleet zoek in België. “Ook vandaag weer kunnen vragen worden gesteld bij het voorstel van Dermine. Zo blijkt het samenwerkingscomité dat het overstromingsfonds zou moeten beheren geen onafhankelijke toezichthouder te worden, maar een gepolitiseerd orgaan. Dan weet je op voorhand al dat van broodnodige responsabilisering weinig in huis komt."

Wie solidariteit wil, moet zelf verantwoordelijkheid tonen

Corona en de overstromingen stellen zo niet enkel de vraag naar de financiering, maar vooral naar politieke verantwoordelijkheid, vindt Loones. “Op dat vlak is Wallonië er eigenlijk zelfs slechter aan toe dan Griekenland. Want als regio heeft het niet de soevereine beleidshefbomen die Griekenland als land wél heeft. Ook daarom is confederalisme nodig. Want de hand blijft opengaan, terwijl federaal het geld al lang op is. Volgens het IMF stevent België tegen 2025 af op het grootste begrotingstekort van Europa. Dit is onhoudbaar. Wie solidariteit wil, moet ook verantwoordelijkheid tonen en moet dus ook de bevoegdheden krijgen om die verantwoordelijkheid ten volle op te nemen.”